نقش حوزه‌های علمیه در سبک همزیستی مسالمت‌آمیز میان پیروان مذاهب اسلامی

نوع مقاله : علمی-تخصصی

نویسنده

محقق و پژوهشگر

10.22034/ijf.2023.100182.1009

چکیده

مقاله حاضر با بهره‌گیری از روش تحقیق تحلیلی- توصیفی و باهدف تبیین کارکرد حوزه‌های علمیه و سبک همزیستی مسالمت‌آمیز میان پیروان مذاهب اسلامی به رشته تحریر درآمده است. در پاسخ به این سؤال که حوزه‌های علمیه به‌عنوان مراکز علمی، دینی و آموزشی چه نقشی در ایجاد و تداوم سبک همزیستی مسالمت‌آمیز میان پیروان مذاهب اسلامی دارند، می‌توان گفت: حوزه‌های علمیه در کنار اینکه اهداف علمی، دینی و آموزشی را دنبال می‌کنند، با تقویت رویکرد تقریبی و تأکید بر مطالعات تطبیقی می‌توانند نقش مهمی در تحقق و تداوم سبک همزیستی مسالمت‌آمیز میان پیروان مذاهب اسلامی داشته باشند. همچنان حوزه‌های علمیه کارکردهای مهم اجتماعی نیز دارند. این کارکردها را می‌توان در نقش انسجام بخشی اجتماعی، بسترسازی فرهنگی سبک همزبستی مسالمت‌آمیز و مبارزه با عوامل اختلاف و ستیزه‌جویی اجتماعی دسته‌بندی نمود. پس از بررسی جایگاه و کارکردهای حوزه‌های علمیه در حوزه زندگی اجتماعی مسلمانان، نویسنده به این نتیجه دست‌یافته است که عملکرد درست حوزه‌های علمیه در بخش‌های یادشده، می‌تواند منجر به از بین رفتن زمینه‌های ستیزه‌جویی، خشونت‌گرایی و اختلاف میان پیروان مذاهب اسلامی گردد. البته به همان میزانی که این نقش می‌تواند مثبت باشد، در نقطه مقابل می‌تواند مخرب و خشونت‌گرا نیز باشد. به دلیل اینکه حوزه‌های علمیه مسئول تربیت افرادی است که از یک‌سو عهده‌دار تحکیم عقاید و باورهای مردم و پاسدار ارزش‌ها و هنجارهای مذهبی و از سوی دیگر مسئول تنظیم رفتارهای اجتماعی افراد جامعه هستند.

کلیدواژه‌ها