بررسی تلمیحات در شش قصیدۀ علویِ فیّاض لاهیجی در منقبت امیرالمؤمنین علی(ع)

نوع مقاله : علمی-تخصصی

نویسنده

محقق و پژوهشگر

10.22034/ijf.2023.100181.1008

چکیده

عبدالرزاق لاهیجی متخلص به فیاض از فلاسفه و متکلمین بزرگ شیعه در قرن یازدهم به‌شمار می‌رود که شخصیت ادبی او کمتر شناخته شده است. دیوان فیّاض شامل قصاید، غزلیات، رباعیات، مثنوی‌ها، ترکیب‌بندها و ترجیع‌بندهایی است که در موضوعات مختلف به‌ویژه در منقبت و مرثیهٔ اهل‌بیت اطهار(ع) سروده شده است. وی در غزلیات از اصطلاحات و رموز عرفانی استفادهٔ فراوان کرده و اغلب قصاید خود را به موضوعات مذهبی اختصاص داده است. در این مقاله، تلمیحات فیّاض در شش قصیدهٔ علوی او مورد بررسی قرار گرفته است. شاعر در این قصاید فضایل حضرت علی(ع) همچون علم، تقوا، قرابت با پیامبر(ص)، فصاحت، عدالت، شجاعت و سخاوت وی را دلایل عقلی و نقلی برای بیان شایستگی آن حضرت جهت جانشینی رسول خدا(ص) پرداخته است.
عبدالرزاق لاهیجی متخلص به فیاض از فلاسفه و متکلمین بزرگ شیعه در قرن یازدهم به‌شمار می‌رود که شخصیت ادبی او کمتر شناخته شده است. دیوان فیّاض شامل قصاید، غزلیات، رباعیات، مثنوی‌ها، ترکیب‌بندها و ترجیع‌بندهایی است که در موضوعات مختلف به‌ویژه در منقبت و مرثیهٔ اهل‌بیت اطهار(ع) سروده شده است. وی در غزلیات از اصطلاحات و رموز عرفانی استفادهٔ فراوان کرده و اغلب قصاید خود را به موضوعات مذهبی اختصاص داده است. در این مقاله، تلمیحات فیّاض در شش قصیدهٔ علوی او مورد بررسی قرار گرفته است. شاعر در این قصاید فضایل حضرت علی(ع) همچون علم، تقوا، قرابت با پیامبر(ص)، فصاحت، عدالت، شجاعت و سخاوت وی را دلایل عقلی و نقلی برای بیان شایستگی آن حضرت جهت جانشینی رسول خدا(ص) پرداخته است.

کلیدواژه‌ها