کفر و تکفیر از منظر قرآن، روایات و دیدگاه فقهای اسلامی

نوع مقاله : علمی-تخصصی

نویسنده

استاد

10.22034/ijf.2023.100348.1020

چکیده

تکفیر از مفاهیم اسلامی است که متاسفانه دچار بدفهمی‌ها و سوءاستفاده‌های بسیاری از اشخاص و فرق بوده و مشکلات فکری و سیاسی زیادی هم درگذشته و هم در عصر حاضر بر مسلمانان تحمیل کرده است. بخشی از این بدفهمی‌ها نتیجۀ در نظر نگرفتن معیارهای کفر و مراتب کفر و بخش دیگر هم بهره‌برداری منفعت‌جویانه از مفهوم کفر است. چیستی کفر و تکفیر، مراتب، درجات، انواع و نیز معیار کفر و تکفیر مهم‌ترین پرسش‌های نیازمند تحقیق در این موضوع است. هدف این تحقیق تفهیم دقیق معنای کفر و تکفیر و کاربردهای آن‌ها است که می‌تواند، راهی برای رفع سوء‌فهم‌ها و جلوگیری از سوءاستفاده از این مفاهیم باشد. در این نوشتار معنا و کاربردهای کفر و تکفیر، معیارهای کفر بر اساس آیات، روایات و نیز دیدگاه‌های فقها و نیز گونه‌های تکفیر، با استفاده از روش تحلیلی و توصیفی بررسی‌شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که تکفیر با این سیاقی که مرسوم شده، پیامدهای ناگواری در دنیای امروز دارد، درحالی که از هیچ پشتوانۀ قوی عقلی و شرعی برخوردار نیست.